Autor: George Siemens, 12 grudnia 2004

1. Podstawy
2. Ograniczenia behawioryzmu, kognitywizmu i konstruktywizmu
3. Alternatywna teoria
4. Sieci, male swiaty, luzne wiezi
5. Implikacje, Wnioski, Literatura

Sieć w prosty sposób może być definiowana jako połączenia pomiędzy jednostkami. Sieci komputerowe, sieci energetyczne i sieci społeczne funkcjonują w oparciu o prostą zasadę, że ludzie, grupy, systemy, ośrodki, jednostki mogą być połączone w celu stworzenia zintegrowanej całości. Zmiany w obrębie sieci wywierają pulsujący efekt na całość.

Albert-László Barabási stwierdza, że “ośrodki zawsze rywalizują o połączenia ponieważ związki owe reprezentują przeżycie we wzajemnie połączonym świecie” (2002, s.106). To współzawodnictwo jest w dużym stopniu tłumione wewnątrz sieci osobistego uczenia się, ale dystrybuowanie wartości na konkretne ośrodki ponad inne jest rzeczywistością. Ośrodki, które pomyślnie nabyły wspanialszy wizerunek będą z większym powodzeniem nabywać dodatkowe połączenia. W sensie uczenia się, prawdopodobieństwo że idea uczenia się będzie połączona zależy od tego, jak dobrze jest obecnie połączona. Ośrodki (którymi mogą być obszary, idee, społeczności) specjalizujące się I uzyskujące uznanie dla swoich umiejętności, mają większe szanse rozpoznania, powodując zatem zapylenie krzyżowe uczących się społeczności.

Słabe więzi są połączeniami lub mostami, które umożliwiają krótkie połączenia pomiędzy informacjami. Nasze małe światowe sieci są generalnie wypełnione ludźmi, których zainteresowania i wiedza są podobne do naszych. Znajdowanie nowej pracy, przykładowo, często dokonuje się poprzez luźne więzi. Ta zasada ma dużą zaletę w pojęciu dokonywania szczęśliwych odkryć przypadkiem, innowacji oraz kreatywności. Powiązania pomiędzy niewspółmiernymi ideami i dziedzinami mogą tworzyć nowe innowacje.

Konektywizm jest integracją zasad eksplorowanych przez chaos, sieć oraz teorie złożoności i samoorganizowania się. Uczenie się jest procesem, który ma miejsce wewnątrz nieprecyzyjnych środowisk zmieniających swoje podstawowe elementy – nie całkiem pod kontrolą jednostki. Uczenie się (definiowane jako podlegająca zaskarżeniu wiedza) może istnieć poza nami samymi (wewnątrz organizacji lub bazy danych), jest skupione na połączeniu wyspecjalizowanych zestawów informacji, a powiązania, które pozwalają nam uczyć się więcej są ważniejsze niż nasz obecny stan wiedzy. 

Konektywizm jest kierowany poprzez zrozumienie, że decyzje oparte są na szybko zmieniających się podstawach. Nowa informacja jest bezustannie pozyskiwana. Zdolność do kreślenia różnic pomiędzy istotnymi, a nieistotnymi informacjami jest zasadnicza. Zdolność do rozpoznawania, kiedy nowa informacja zmienia krajobraz oparty na decyzjach podjętych wczoraj, jest również istotna.

• Uczenie się i wiedza pozostają w zróżnicowaniu opinii.
• Uczenie się jest procesem łączenia się wyspecjalizowanych ośrodków albo źródeł informacji.
• Uczenie się może rezydować w nie-ludzkich urządzeniach.
• Zdolność by wiedzieć więcej jest istotniejsza niż to, co jest obecnie znane.
• Wzmacnianie i utrzymywanie powiązań jest niezbędne do ułatwienia ciągłego uczenia się.
• Umiejętność widzenia powiązań między dziedzinami, ideami i koncepcjami jest podstawową umiejętnością.
• Ważność (precyzyjna, zaktualizowana wiedza) jest zamierzeniem wszystkich czynności uczenia się opartego na konektywizmie.
• Podejmowanie decyzji jest samo w sobie procesem uczenia się. Wybieranie tego, czego się uczyć i znaczenia przychodzących informacji jest widziane poprzez pryzmat zmieniającej się rzeczywistości. Podczas gdy istnieje dobra odpowiedź teraz , jutro może być ona zła na skutek przemian w klimacie informacyjnym, mającym wpływ na decyzję.

Konektywizm odnosi się również do wyzwań, jakie napotyka wiele korporacji w czynnościach zarządzania wiedzą. Wiedza, która znajduje się w bazie danych musi być powiązana z odpowiednimi ludźmi w odpowiednim kontekście, aby mogła być zaklasyfikowana jako uczenie się. Behawioryzm, kognitywizm i konstruktywizm nie próbują odnieść się do wyzwań w organizacyjnej wiedzy i przeniesieniu.

Przepływ informacji wewnątrz organizacji jest istotnym elementem dla organizacyjnej efektywności. W ekonomii wiedzy, przepływ informacji jest ekwiwalentem rury z olejem w ekonomii przemysłowej. Tworzenie, zabezpieczanie i wykorzystywanie przypływu informacji powinno być kluczową czynnością organizacyjną. Przepływ wiedzy może być porównany do rzeki, która meandruje poprzez ekologię organizacji. W poszczególnych obszarach rzeka wzbiera, w innych zaś jej nurt słabnie. Zdrowie uczenia się ekologii organizacji zależy od efektywnego podtrzymywania przepływu informacji.

Analiza sieci społecznej jest dodatkowym elementem w zrozumieniu modeli uczenia się w epoce cyfrowej. Art Kleiner (2002) bada „ilościową teorię zaufania” autorstwa Karen Stephenson, która “wyjaśnia nie tylko jak rozpoznać kolektywną kognitywną zdolność organizacji, ale też jak pielęgnować i zwiększyć ją”. Wewnątrz sieci społecznych, hubami są dobrze połączeni ludzie, którzy są w stanie ułatwiać i utrzymywać przepływ wiedzy. Ich wzajemna zależność skutkuje efektywnym przepływem wiedzy, umożliwiającym osobiste zrozumienie stanu czynności organizacyjnie.  

Punktem wyjścia dla konektywizmu jest jednostka. Osobista wiedza jest pozyskiwana z sieci, która zasila organizacje i instytucje, które z kolei wracają do sieci i wówczas kontynuują dostarczanie wiedzy jednostce. Ten cykl rozwoju wiedzy (osobistej do sieci do organizacji) pozwala uczącym się pozostawać na bieżąco w swoim temacie poprzez połączenia, które uformowali.

Laudaner i Dumais (1997) zgłębiają fenomen, że “ludzie mają dużo więcej wiedzy niż to się wydaje być obecnym w informacji, na której działanie zostali wystawieni”. Dostarczają oni konektywiście koncentracji w stwierdzeniu  “prostego pojęcia, iż niektóre dziedziny wiedzy zawierają ogromną liczbę słabych wzajemnych powiązań i jeśli wykorzysta się je prawidłowo, mogą znacząco, poprzez proces mieszania się, wzmocnić uczenie się. Wartość rozpoznania wzorca i połączenia naszych własnych “małych światów wiedzy” są widoczne w gwałtownym wpływie dostarczanym naszemu osobistemu uczeniu się.

John Seely Brown prezentuje interesujące spostrzeżenie, że internet wykorzystuje małe wysiłki wielu wraz z dużymi wysiłkami niewielu. Główną przesłanką jest to, że powiązania stworzone z niezwykłymi ośrodkami wspierają i intensyfikują istniejące duże aktywności wysiłkowe. Brown podaje tu przykład projektu systemu Społecznego College’u Hrabstwa Maricopa, który łączy seniorów z uczniami szkoły podstawowej w programie mentorskim. Dzieci “są posłuszne tym “dziadkom” bardziej niż swoim rodzicom, mentorowanie naprawdę pomaga nauczycielom… małe wysiłki wielu – seniorów – uzupełniają duże wysiłki niewielu – nauczycieli.” (2002). To wzmacnianie uczenia się, wiedzy i zrozumienia poprzez rozszerzenie osobistej sieci jest najbardziej typowym przykładem konektywizmu.