Do popularyzacji tych rozważań przyczyniła się twórczość Fryderyka Nietschego. Zakwestionował on istnienie trwałych, obiektywnych wartości, wskazywał natomiast subiektywne, biologiczne, sytuacyjne uwarunkowania wartości, odmienną – jego zdaniem – moralność „panów” i „niewolników”. Jego zdaniem, silni cenią dostojność, godność osobistą, stanowczość, sprawność, pewność działania, bezwzględność  w realizacji swych zamierzeń. Słabi cenią zaś to, co im sprzyja, a więc: litość, czułość serca, miłość, altruizm i ambiwalencję[1].

Odtąd problematyka wartości zajęła trwałe miejsce w rozważaniach filozoficznych, w ramach których nadawano jej oczywiście diametralnie odmienny wyraz i znaczenie. Coraz częściej podejmowane rozważania o wartościach doprowadziły do tego, że na przełomie XIX  i XX wieku można już było mówić  o teorii wartości jako samodzielnej dyscyplinie filozoficznej. Nazwano ją aksjologią – nauką o wartościach. Przez niektórych aksjologia jest uważana za samodzielną dziedzinę wiedzy o charakterze interdyscyplinarnym, inni natomiast kwestionują potrzebę jej wyodrębnienia[2].

W związku z wyodrębnianiem się wielu nauk z filozofii, analizy problematyki wartości zaczęły uzyskiwać swoisty charakter w zależności od dziedziny naukowej,               w której były prowadzone. Coraz częściej jednak zwraca się uwagę, iż nie można zrozumieć istoty pojęcia wartości bez kontekstu filozoficznego. Psychologowie rozpatrują wartości ze względu na ich znaczenie w życiu psychicznym człowieka, socjologowie biorą pod uwagę regulacyjne funkcje wartości w życiu społecznym, zaś antropologów kulturowych interesuje głównie wpływ wartości na tworzenie, upowszechnianie i trwałość dóbr kultury. W ramach poszczególnych dyscyplin naukowych nie dochodzi jednak do integracji, choćby częściowego ujednolicenia sposobu definiowania wartości. Można wyraźnie dostrzec procesy dalszego różnicowania się znaczeń nadawanych pojęciu wartości[3].

W tak zróżnicowanym obszarze definicji szczególnego znaczenia nabiera aksjologia filozoficzna, która sięga do rzeczywistości ludzkiej egzystencji i podkreśla, że nasz świat jest światem wartości[4]. Świat człowieka pełen jest spraw i rzeczy ważnych, doniosłych i banalnych, to świat piękna i brzydoty, zdrowia i choroby, prawdy i kłamstwa, świętości i diaboliczności[5]. Człowiek żyje wartościami i wartościuje, mimo to nie ma zgodności wśród filozofów co do znaczenia terminu wartość. Podjęcie próby definicji terminu wartość na ogół wiążą się z przyjęciem określonej teorii wartości. Dodatkową trudność stanowi bogaty świat wartości, będący przedmiotem refleksji wielu dyscyplin, nie tylko filozoficznych, w odniesieniu do szczegółowych wartości.

Na refleksję aksjologiczną w dziejach filozofii zaważyła koncepcja trzech podstawowych i najwyższych wartości, określonych w filozofii klasycznej jako transcendentalne: dobro, piękno i prawda. Począwszy od Platona, pojawia się różnorodna interpretacja filozoficzna ich natury istnienia, są one: autonomiczne wobec zmiennej rzeczywistości, tożsame z bytem, w pełni obecne w Bycie Absolutnym, stanowią konstrukt ludzkiego umysłu – abstrakcję nadbudowaną nad wartościami szczegółowymi[6].

Pod wpływem dyskursu filozofów XIX i XX wieku wokół natury wartości oraz sposobu ich istnienia i poznawalności, wyłaniają się trzy charakterystyczne stanowiska: naturalizm, intuicjonizm, emotywizm aksjologiczny. Dla naturalizmu aksjologicznego rzecz jest dlatego wartościowa, bo jest pożądana, a nie zaś dlatego pożądana, że jest wartościowa. W naturalizmie pojawia się, zdaniem krytyków, błąd polegający na utożsamianiu wartości z niektórymi jej przejawami empirycznymi. Poglądy naturalizmu odrzucają przedstawiciele intuicjonizmu i emotywizmu aksjologicznego. Dla intuicjonizmu wartość jest prostą i nieempiryczną cechą przedmiotu, ujmowana wprost aktem intuicji. Emotywizm eksponuje niedefiniowalność terminów wartościujących, ponieważ brak jest dla nich empirycznych desygnatów. Zatem wartości nie istnieją i nie ma problemu ich poznawalności. Terminy i sądy wartościujące służą jedynie do wyrażania postaw emocjonalnych oraz wzbudzania ich u innych[7].

Obecny dyskurs nad wartościami T. Styczeń określa jako impas[8], inni autorzy zwracają uwagę na zagubienie w świecie wartości. Wszyscy jednak są zgodni, że staje się to kluczowym zagadnieniem naszych czasów – istnieje głęboka potrzeba namysłu nad wartościami.