Imię i nazwisko:
Adres email:

Dlaczego powinniśmy wbudować strategie uczenia się i myślenia w programy lekcyjne?

Colin Rose, 19 Sierpień 12

Całkiem niedawno Amerykańska Państwowa Akademia Nauki postanowiła zająć się problemami 'Zdolności XXI wieku', metod 'dogłębniejszego uczenia się' oraz tym w jaki sposób rozwijać przenośną (tzn. możliwą do zastosowania w różnych sytuacjach, [tłum.]) wiedzę i zdolności. Odpowiedzi na te pytania pomogłyby nam wyposażać naszych uczniów w bardziej uniwersalne narzędzia, niezbędne do radzenia sobie w zmieniającym się na naszych oczach stuleciu.

W prepublikacji podsumowania badań pod tytułem Education for Life and Work - Developing Transferable Knowledge and Skills in the 21st Century – autorzy materiału pod kierunkiem Jamesa W. Pellegrino i Margaret L. Hilton, wyodrębnili trzy obszary:

Obszar poznawczy
, który zawiera kompetencje takie jak myślenie krytyczne, umiejętność przyswajania informacji, rozumowanie, argumentowanie i innowacyjność.

Kompetencje poznawcze korelują pozytywnie z oczekiwanymi przez nas efektami w nauce, pracy czy zdrowiu. Warto zaznaczyć, że według autorów raportu, wczesne nauczanie przynosi podobne efekty w tych obszarach. Co więcej, czas spędzony w szkole ma bezpośrednie przełożenie na późniejsze zarobki, zdrowie oraz zaangażowanie społeczne. 

Obszar intrapersonalny
, który zawiera kompetencje takie jak: zdolność do radzenia sobie z własnymi zachowaniami i emocjami, osiągania stawianych sobie celów (w tym celów edukacyjnych), sumienność, otwartość na nowe idee i sposoby myślenia, docenianie różnorodności i metapoznanie (zdolność do patrzenia na swój własny proces nauczania i dokonywanie korekt). 

Obszar Interpersonalny zawiera w sobie pracę w zespole i zdolność do współpracy, przywództwo, efektywne komunikowanie się, odpowiedzialność i zdolność do rozwiązywania konfliktów. 

Pośród kompetencji interpersonalnych i intrapersonalnych sumienność (czyli zorganizowanie, odpowiedzialność, pracowitość) jest najbardziej skorelowane pozytywnie z dobrymi efektami w nauce, karierze oraz zdrowiu. 

Autorzy raportu definiują również pojęcie 'dogłębniejszego uczenia się' jako proces, w którym jednostka potrafi użyć nauczonej porcji materiału w kompletnie nowej, może innej rzeczywistości i dzięki temu odpowiedzieć na pojawiające się pytania i rozwiązać zaistniałe problemy. Ta mieszanka wiedzy i zdolności jest 'kompetencją XXI wieku'. 

Twórcy raportu podkreślają, że 'Rozwój pełnego zakresu zdolności XXI wieku wymagać będzie systematycznego nauczania i ciągłych ćwiczeń, gdyż wszechstronne użycie wiedzy i zdolności możliwe jest tylko w wypadku gdy uczniowie rozumieją mechanizm uczenia się. Niezbędnym będzie poświęcenie dodatkowego czasu i środków, by umożliwić wprowadzanie tych zaawansowanych celów edukacyjnych i zrobić kolejny krok, mijając tym samym powszechnie stosowane praktyki'. 

Poniżej przytoczę jeszcze kilka konkretnych propozycji autorów raportu: 

Zachęcanie do przepracowania tematu, dociekliwości i wyjaśniania - na przykład zachęcanie uczniów, którzy czytają tekst historyczny. do zastanowienia się w trakcie czytania po co powstał tekst i/lub wyjaśnianie informacji/tez zawartych w nim. Po pracy z tekstem można też przeprowadzić dyskusję na ten temat. 

Zaangażowanie uczniów do wymagających zadań/projektów, jednocześnie zapewniając im wsparcie, informację zwrotną i zachęcanie do refleksji nad ich własnym procesem uczenia się i zrozumienia materiału. 

Uczenie za pomocą przykładów i kazusów
, jak choćby pokazywanie krok po kroku jak uczniowie mogą przeprowadzić daną procedurę i osiągnąć odpowiedni efekt na podstawie przeprowadzonych już przykładów. 

Zastrzykiwać i ugruntowywać motywację uczniów
poprzez sprawne łączenie tematów z ich życiem prywatnym i zainteresowaniami, angażowaniem studentów w zespołowe rozwiązywanie problemów przy jednoczesnym skupieniu się na wiedzy i zdolnościach, które  zdobywają, a nie ocenach. 

Używanie oceny kształtującej by: jasno wskazać uczniom ich cele edukacyjne; stale obserwować i odpowiednio modelować proces nauczania, zapewniać informację zwrotną i zaangażować uczniów w samoocenę bądź ocenę rówieśniczą. 

Autorzy raportu dochodzą do wniosku, że musimy skupić się na procesach myślenia i nauczania, a nie jedynie na ich efekcie. Uważają też, że rozwiązywanie problemów i kompetencje metapoznawcze powinny być uczone i oceniane w ramach przedmiotów bądź tematów, a nie traktowane jako oddzielny kurs. 

Oczywiście nie stanie się to bez poświęcenia czasu i odpowiedniego szkolenia. Autorzy raportu stwierdzają, że 'Długotrwałe nauczanie jest niezbędne do osiągnięcia odpowiedniego poziomu zaawansowania w rozwiązywaniu problemów i metapoznaniu – nie ma jednego prostego sposobu na rozwinięcie tych kompetencji bez poświęcenia im czasu, wysiłku, motywacji i otrzymywania konkretnej informacji zwrotnej'. Niezbędne będą programy rozwoju zawodowego nauczycieli, by mogli skutecznie rozwijać w swoich uczniach kompetencje XXI wieku w ramach własnych przedmiotów. 

Niezbędnym będzie również wprowadzenie zmian w systemie oceniania, by możliwym było osiągnięcie celów 'dogłębniejszego uczenia się'. Na tę chwilę w większości przypadków używa się oceny summatywnej (średniej osiąganej na koniec roku) – system ten jest relatywnie tani i prosty w użyciu. W efekcie nauczyciele i dyrektorzy skupiają się na zawartych instrukcjach oceniania. Tymczasem te instrukcje rzadko dostosowane są do realiów XXI wieku i kompetencji, które trzeba w uczniach rozwijać. Jeśli chcemy uczyć czegoś nowego naturalnym jest, że niezbędne są zmiany w tym zakresie. 


Nasz wkład

Czytałem to podsumowanie z ogromną nadzieją. Już od przeszło 25 lat podkreślam, że prawdziwą spuścizną szkolnictwa powinna być zdolność myślenia i efektywnego uczenia się. To czego się uczymy, w wielu przypadkach szybko traci ważność, lub wręcz odchodzi w niepamięć! Istotnym jest to jak się uczyć i myśleć. 

Raport ten zasadniczo wzywa do implementacji strategii efektywnego uczenia się oraz myślenia we wszelkiego typu przedmiotach i zajęciach. W trakcie pisania tego tekstu, przygotowuję się do nagrania video dla nauczycieli, w którym chcę pokazać w jaki sposób można to zrobić. 

Udało mi się również ująć ilościowo efektywność tych technik dzięki dwóm badaniom przeprowadzonym przez John'a Hattie i Roberta Marzano. Na podstawie ich raportów, udało mi się zidentyfikować, wyjaśnić i przedstawić 15 najlepszych strategii uczenia się – każda z nich podnosiła osiągnięcia uczniów o przeszło 20%. 

Przygotowuję też video dla uczniów. Pokażę w nim jak używać tych strategii, by mogli sami zwiększać efektywność własnego procesu uczenia się. W ten sposób podstawy wysokiej jakości uczenia (się) i myślenia mogą być współtworzone przez uczniów i nauczycieli, co znacznie ułatwi im tworzenie zdolności XXI wieku i uzyskiwanie lepszych ocen. 


Colin Rose:  Sierpień 2012

 

Podziel się
KOMENTARZE
Aktualnie brak komentarzy. Bądź pierwszy, wyraź swoją opinię

DODAJ KOMENTARZ
Zaloguj się albo Dodaj komentarz jako gość.

Dodaj komentarz:



PROFIL
REKLAMA
SPOŁECZNOŚĆ
NAJNOWSZE ARTYKUŁY

Warszawska Liga Debatancka dla Szkół Podstawowych - trwa przyjmowanie zgłoszeń do kolejnej edycji

Redakcja portalu 29 Czerwiec 2022

Trwa II. edycja konkursu "Pasjonująca lekcja religii"

Redakcja portalu 29 Czerwiec 2022

#UOKiKtestuje - tornistry

Redakcja portalu 23 Sierpień 2021

"Moralność pani Dulskiej" Gabrieli Zapolskiej lekturą jubileuszowej, dziesiątej odsłony Narodowego Czytania.

Redakcja portalu 12 Sierpień 2021

RPO krytycznie o rządowym projekcie odpowiedzialności karnej dyrektorów szkół i placówek dla dzieci

Redakcja portalu 12 Sierpień 2021


OSTATNIE KOMENTARZE

Wychowanie w szkole, czyli naprawdę dobra zmiana

~ Staszek(Gość) z: http://www.parental.pl/ 03 Listopad 2016, 13:21

Ku reformie szkół średnich - część I

~ Blanka(Gość) z: http://www.kwadransakademicki.pl/ 03 Listopad 2016, 13:18

"Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie"

~ Gość 03 Listopad 2016, 13:15

"Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie"

~ Gość 03 Listopad 2016, 13:14

Presja rodziców na dzieci - Wykład Margret Rasfeld

03 Listopad 2016, 13:09


Powrót do góry
logo_unii_europejskiej