Imię i nazwisko:
Adres email:

Kiedy komputer staje się bogiem. Rzecz o dziecięcym uzależnieniu od komputera i Internetu.

Karolina Krzysik, 06 Wrzesień 13

Komputer stał się elementarną częścią naszej codzienności. Wiele osób dorosłych każdy kolejny dzień rozpoczyna od filiżanki kawy oraz sprawdzenia najświeższych informacji i wiadomości w Internecie. Podobnie rzecz ma się z dziećmi – dla nich także spędzenie dnia bez choćby kilku chwil z grą komputerową czy Internetem, jest wręcz niemożliwe. Wszyscy – dorośli oraz dzieci – tak się przyzwyczailiśmy do tej cyfrowej rzeczywistości, że coraz trudniej nam dostrzec, kiedy komputer przestaje być dodatkiem do życia, a staje się jego treścią. A kiedy maszyna zaczyna przejmować kontrolę nad naszym życiem, zaczynamy popadać w uzależnienie.
 

Czym jest uzależnienie od Internetu?

Ta ogromna i stale rosnąca popularność Internetu, z którego korzystamy za pomocą wielu urządzeń informacyjno-komunikacyjnych, takich jak komputery stacjonarne, laptopy, tablety, smartfony, jest efektem licznych profitów, jakie płyną z ich użytkowania, ale także wiąże się z wieloma groźnymi zjawiskami. Wśród nich najbardziej powszechne wydaje się być uzależnienie od Internetu, czyli Internet Addiction Disorder (IAD). Zaburzenie to dotyka zarówno dorosłych użytkowników sieci, jak i dzieci. IAD, analogicznie jak inne uzależnienia, rozwija się stopniowo. Im młodszego użytkownika IAD dotyka, tym trudniejsze staje się jego leczenie.

Specjaliści zajmujący się zagadnieniem uzależnienia od Internetu, ujmują je w kategoriach nowego rodzaju nałogu, polegającego na nieustannym spędzaniu czasu na kontaktach z komputerem, a przede wszystkim z Internetem. Nałóg ten cechuje się tym, że człowiek odczuwa silny wewnętrzny przymus przebywania w sieci.


Jak rozpoznać, że dziecko jest uzależnione od Internetu?

Czujny rodzic może dostrzec początki uzależnienia od Internetu u swojego dziecka w momencie, kiedy jego pociecha spędza w sieci coraz więcej czasu i używa Internetu głównie w celu odreagowania niepowodzeń, osiągnięcia satysfakcji czy też jako próby ucieczki od codzienności. Zazwyczaj IAD u dzieci jest związane z zaniedbywaniem przez nie kontaktów społecznych z rówieśnikami i rodziną w realnym świecie. Uzależnienie to objawia się w charakterystyczny sposób: porażką kończą się wszelkie próby poddania kontroli i ograniczanie ilości czasu spędzanego przez dziecko w Internecie. U dzieci bowiem nieustannie wzrasta potrzeba wydłużania czasu spędzanego w sieci, czyli tak zwana tolerancja uzależnieniowa. Rodzice mogą zaobserwować też u dziecka występowanie zaburzeń nastroju - bezsenność, niepokój, rozdrażnienie, wahania nastroju, depresję - w przypadku, kiedy mały użytkownik nie może korzystać z Internetu. Zdarza się ponadto, iż uzależnione dziecko kłamie na temat czasu spędzanego w sieci i usprawiedliwia w rozmaity sposób swoje nadmierne korzystanie z Internetu.

Pomocne dla rodziców, którzy obawiają się tego, iż ich dziecko może być uzależnione od sieci WWW, są kryteria opracowane przez specjalistkę od dziecięcego uzależnienia od Internetu K. Young. Dają one rodzicom możliwość wstępnego zdiagnozowania uzależnienia dzieci od Internetu. Aby tego dokonać, rodzice muszą odpowiedzieć sobie na poniższe pytania.
 
  1. Czy czujesz, że Twoje dziecko jest zaabsorbowane Internetem (często myśli o poprzednich, bądź następnych pobytach w sieci)?
  2. Czy czuje potrzebę coraz dłuższego korzystania z Internetu?
  3. Czy pozostaje w sieci dłużej niż pierwotnie planowało?
  4. Czy wielokrotnie miało nieudane próby kontroli, ograniczenia czasu lub zaprzestania korzystania z Internetu?
  5. Czy dziecko czuje się niespokojne, markotne, zirytowane, przygnębione gdy nie może korzystać z Internetu?
  6. Czy ryzykuje utratę znajomości z przyjaciółmi, zaniedbuje naukę z powodu Internetu?
  7. Czy oszukuje Cię, aby ukryć narastający problem Internetu?
  8. Czy używa Internetu jako sposobu na ucieczkę od problemów lub sposobu na poprawę pogorszonego nastroju (uczucia bezradności, winy, lęku, depresji)? 
 
Dzięki tym pytaniom rodzic może określić, czy jego dziecko jest pochłonięte przez Internet, co się przejawia w tym, że dziecko rozmyśla o Internecie podczas wykonywania różnych czynności, czy dziecko odczuwa rosnącą potrzebę spędzania coraz większej ilości czasu w Internecie, czy straciło kontrolę nad korzystaniem z Internetu, czy odczuwa ono niepokój, irytację podczas prób zakończenia czynności korzystania z sieci www, czy Internet nie stał się dla dziecka drogą ucieczki od problemów, sposobem na poprawę złego nastroju, a w szczególności poczucia lęku, winy, bezradności, depresji, czy dziecko nie posuwa się do okłamywania rodziny i przyjaciół w celu ukrycia swojego zaangażowania i fascynacji Internetem, czy dziecko nie podejmuje ryzyka z powodu Internetu, np. czy nie zaprzepaszcza ono szans na zdobycie wykształcenia, czy nie korzysta z Internetu w  stały, nieprzerwany i dłuższy niż poprzednio sposób,  czy nie popada ono w depresję, czy nie odczuwa lęku i bezradności w czasie spędzanym poza Internetem. Aby rodzic mógł uznać dziecko za osobę uzależnioną od Internetu, konieczne jest zdiagnozowanie u niego co najmniej czterech z wymienionych zachowań bądź stanów, które muszą występować przez okres nie krótszy niż dwanaście miesięcy.


Dlaczego dzieci uzależniają się od Internetu i komputera?

Warto mieć świadomość, że dzieci uzależniają się od czynności związanych z komputerem i Internetem z rozmaitych przyczyn, zewnętrznych i wewnętrznych. Najczęściej są to przyczyny związane ze środowiskiem rodzinnym dziecka, takie jak brak kontroli ze strony opiekunów – rodziców i nauczycieli, brak więzi emocjonalnych, brak poczucia bezpieczeństwa, przyczyny ulokowane w środowisku szkolnym, takie jak słabe więzi ze szkołą, osłabienie autorytetów, poczucie niższości i inności odczuwane przez uczniów, przyczyny zlokalizowane w środowisku rówieśniczym, przede wszystkim nieprawidłowe relacje rówieśnicze, niepewność własnej atrakcyjności, brak umiejętności komunikowania się z innymi osobami, w tym z płcią przeciwną oraz niektóre szczególne predyspozycje charakterologiczne dziecka sprzyjające powstawaniu u nich uzależnienia - niska samoocena dziecka; jego niedojrzałość emocjonalna, brak umiejętności radzenia sobie ze stresem i cierpieniem, posiadanie negatywnego obrazu samego siebie, brak umiejętności nawiązywania kontaktów interpersonalnych. Jak widać wyraźnie, dzieci popadają w uzależnienie od Internetu przede wszystkim dlatego, iż próbują w tej cyfrowej rzeczywistości zaspokoić własne potrzeby, które powinny być zaspokajane przez najbliższe dzieciom osoby. 


Czy może skutkować uzależnienie dziecka od sieci www?

Nadmierne korzystanie przez dzieci z Internetu może mieć bardzo poważne reperkusje. Dzieci uzależnione od Internetu narażają się bowiem na emocjonalne odcięcie od otaczającego je świata zewnętrznego. U uzależnionych dzieci ograniczone są również ich kontakty z rzeczywistością pozakomputerową oraz zmniejszone staja się bezpośrednie kontakty z rówieśnikami. Poza tym, można zaobserwować też wzrost skłonności do wycofywania się z interpersonalnych kontaktów w realnej rzeczywistości, jeżeli tylko dziecko napotka na trudności z nimi związane. 


Po pierwsze: zapobiegać. Po drugie: leczyć.

Ważne jest, aby mieć świadomość, iż dziecko, które jest uzależnione od urządzeń technologii informacyjno-komunikacyjnej  oraz Internetu, potrzebuje leczenia. Terapia takiego dziecka powinna brać pod uwagę specyficzne aspekty każdego indywidualnego przypadku uzależnienia i uwzględniać potrzeby dziecięcego pacjenta. Jej podstawą jest ograniczenie uzależnionemu dziecku dostępu do Internetu oraz ustalenie ściśle określonego oraz krótkiego odcinka czasu w ciągu dnia, w którym korzystanie z urządzeń technologii informacyjno-komunikacyjnej oraz Internetu będzie dozwolone.

Nie wystarczy jednak leczyć, przede wszystkim należy zapobiegać powstawaniu uzależnienia, toteż istotnym elementem przeciwdziałania dziecięcemu uzależnieniu od korzystania z urządzeń technologii informacyjno-komunikacyjnej oraz Internetu są działania profilaktyczne. Mają one na celu obronę dzieci przed uzależnieniem i składają się z działań poszerzających wiedzę dzieci o sobie, o ich możliwościach, kompetencjach, talentach, uzdolnieniach, o budowaniu relacji z ludźmi oraz z działań nieustannie konfrontujących dzieci z otaczającą je rzeczywistością. Aby profilaktyka i terapia były skuteczne, niezbędna jest odpowiednia postawa rodziców. Bardzo ważne jest to, by przejawiali oni uwagę, troskę oraz zainteresowanie wobec własnych dzieci.


Dziecięce uzależnienie od Internetu - współczesne wyzwanie opiekuńczo-wychowawcze?

Wszechstronne i popularne stosowanie komputera, Internetu, smartfonów w efekcie sprawia, że coraz więcej dzieci odczuwa nieprzepartą kontaktu z tymi nowymi mediami. Ponadto dzieci chcą dorównać i imponować swym rówieśnikom, chcą być modne. To wszystko sprawia, iż uzależnienie dzieci od komputera i Internetu powoli staje się znakiem obecnych czasów, z którym współczesna rodzina oraz szkoła będą musiały sobie poradzić.


 

Podziel się
KOMENTARZE
Aktualnie brak komentarzy. Bądź pierwszy, wyraź swoją opinię

DODAJ KOMENTARZ
Zaloguj się albo Dodaj komentarz jako gość.

Dodaj komentarz:



PROFIL
REKLAMA
SPOŁECZNOŚĆ
NAJNOWSZE ARTYKUŁY

Warszawska Liga Debatancka dla Szkół Podstawowych - trwa przyjmowanie zgłoszeń do kolejnej edycji

Redakcja portalu 29 Czerwiec 2022

Trwa II. edycja konkursu "Pasjonująca lekcja religii"

Redakcja portalu 29 Czerwiec 2022

#UOKiKtestuje - tornistry

Redakcja portalu 23 Sierpień 2021

"Moralność pani Dulskiej" Gabrieli Zapolskiej lekturą jubileuszowej, dziesiątej odsłony Narodowego Czytania.

Redakcja portalu 12 Sierpień 2021

RPO krytycznie o rządowym projekcie odpowiedzialności karnej dyrektorów szkół i placówek dla dzieci

Redakcja portalu 12 Sierpień 2021


OSTATNIE KOMENTARZE

Wychowanie w szkole, czyli naprawdę dobra zmiana

~ Staszek(Gość) z: http://www.parental.pl/ 03 Listopad 2016, 13:21

Ku reformie szkół średnich - część I

~ Blanka(Gość) z: http://www.kwadransakademicki.pl/ 03 Listopad 2016, 13:18

"Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie"

~ Gość 03 Listopad 2016, 13:15

"Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie"

~ Gość 03 Listopad 2016, 13:14

Presja rodziców na dzieci - Wykład Margret Rasfeld

03 Listopad 2016, 13:09


Powrót do góry
logo_unii_europejskiej