RPD: Prace domowe są legalne i potrzebne, ale trzeba znać umiar

Redakcja portalu, 23 Luty 20 Dodaj komentarz Wyślij Drukuj

Rozpowszechniana w internecie informacja, jakoby zadawanie szkolnych prac domowych i ich ocenianie było bezprawnym działaniem nauczycieli, jest nieprawdziwa. Rzecznik Praw Dziecka nigdy nie podważał legalności prac domowych. Przeciwnie, uważa je za ważny element edukacji, z zastrzeżeniem, że zadania muszą być dostosowane do indywidualnych potrzeb ucznia i nie mogą być dla niego nadmiernym obciążeniem.


Pojawiające się w serwisach społecznościowych rzekome stanowisko Rzecznika Praw Dziecka z grudnia 2018 roku, w którym ponoć uznaje on za pozbawione podstaw prawnych zadawanie prac domowych i ich ocenianie przez nauczycieli, jest typowym fake newsem.

Zgodnie z art. 98 ust. 1 ustawy z 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2019 r. poz. 1148, ze zm.) to statut szkoły określa dopuszczalne formy pracy uczniów i zasady ich oceniania, m.in. sprawdziany, odpowiedzi ustne, kartkówki, aktywność na lekcjach, dodatkowe prace, np. referaty i prezentacje, oraz właśnie prace domowe.

W opinii Rzecznika Praw Dziecka praca domowa spełnia ważne funkcje dydaktyczne, począwszy od utrwalania wiadomości zdobytych podczas zajęć w szkole, poprzez rozwijanie inicjatywy ucznia, po kształcenie samodzielności myślenia i działania.

Praca domowa powinna być systematycznie kontrolowana i oceniana przez nauczycieli. Daje to bowiem informację zwrotną nauczycielowi – m.in. o tym, czy uczeń opanował dane treści oraz jak pokierować nauczaniem, by było ono bardziej efektywne – i samemu uczniowi, by wiedział, którym treściom ma poświęcić więcej czasu.

Rzecznik Praw Dziecka zastrzega, że zadawanie pracy domowej zawsze powinno być celowe, przemyślane i dostosowane do indywidualnych potrzeb ucznia. Praca ta nie może stanowić nadmiernego obciążenia dziecka, które musi mieć czas także na odpoczynek, zabawę, uczestnictwo w życiu rodzinnym, spotkania z rówieśnikami i rozwijanie zainteresowań.

W ocenie Rzecznika to nauczyciel w sposób najbardziej wiarygodny i kompetentny może ocenić indywidualne potrzeby swojego ucznia, dlatego kwestie organizacji zadań domowych należy pozostawić szkołom.

Jeżeli uczniowie czują się przeciążeni pracami domowymi, trzeba o tym porozmawiać z wychowawcą lub poinformować dyrektora szkoły. Rzecznik Praw Dziecka przypomina, że dyrektor – w ramach nadzoru sprawowanego nad pracą nauczycieli – ma obowiązek zweryfikować taką informację.

Uczniowie mogą także skorzystać z pomocy samorządu uczniowskiego, który (podobnie jak rada rodziców) może wnosić do dyrektora o zmiany w zapisach szkolnego statutu i w wymaganiach nauczycieli dotyczących zadawania prac domowych. Temat powinien zostać omówiony w zespole nauczycieli uczących w danej klasie. Powinni oni ze sobą współpracować w kwestii obciążania uczniów różnymi obowiązkami (pracami domowymi czy sprawdzianami).

Jeśli problemu nie uda się rozwiązać we współpracy ze szkołą, należy powiadomić organ nadzoru nad pracą szkoły, czyli właściwego kuratora oświaty.


źródło: Biuro Rzecznika Praw Dziecka