"Patriotyzm i nacjonalizm. Ku jakiej tożsamości kulturowej?" - premiera OW IMPULS

Redakcja portalu, 21 Styczeń 14 Dodaj komentarz Wyślij Drukuj

Z początkiem roku nakładem Oficyny Wydawniczej IMPULS ukazała się czwarta już publikacja z serii Palące Problemy Edukacji i Pedagogiki, pt. „Patriotyzm i nacjonalizm. Ku jakiej tożsamości kulturowej?”. Książka pod redakcją naukową prof. Jerzego Nikitorowicza dotyczy – jak zauważa w recenzji prof. dr hab. Tadeusz Lewowicki – zagadnień ważnych i rzeczywiście „palących”. Dominującym wątkiem publikacji jest poszukiwanie współczesnych odczytań patriotyzmu oraz ukazywanie złożoności, wielowymiarowości poczucia tożsamości współczesnych nam ludzi – przeczytać można w dalszej części recenzji. Portal Edukacja Internet Dialog objął patronat medialny nad wydawnictwem.

O książce „Patriotyzm i nacjonalizm. Ku jakiej tożsamości kulturowej?”

Jerzy Nikitorowicz kierując już prawie od dwudziestu lat Katedrą Edukacji Międzykulturowej w Uniwersytecie w Białymstoku stwierdza, że obecnie jednym z istotnych „problemów palących” jest zjawisko patriotyzmu i nacjonalizmu, które w efekcie ukierunkowuje rozwój tożsamości kulturowej człowieka. Jest to problem szczególnie istotny w kontekście zauważanych dylematów integracji europejskiej, przy tym zjawisko zmienne, dynamiczne o nieprzewidywalnych postawach przejawiających się w emocjach i zachowaniach.

W kontekście powyższego stwierdzenia autorzy w niniejszym tomie podejmują próbę zwrócenia uwagi i zachęcenia do refleksji nad problemem patriotyzmu i nacjonalizmu, dylematem związanym z pojmowaniem i realizowaniem obowiązku wobec Ojczyzny i w efekcie wielowymiarowym konstruowaniem tożsamości kulturowej, zróżnicowanej i odmiennie pojmowanej, jako nasze wyobrażenie o sobie i własnej kulturze...

Konformizm przesądza o trwałości ładu społecznego, wartości, wzorów osobowych zachowujących porządek społeczny. Bunt jest reakcją zmierzającą do określenia nowych celów, jest usiłowaniem zmiany istniejącej struktury – tak we Wstępie prof. Nikitorowicz określa dwa podstawowe typy postaw społecznych, umożliwiających osiągnięcie takiej a nie innej tożsamości zbiorowej. Obie postawy w społeczeństwie są niezbędne, by utrzymać konieczną równowagę, jednak współczesny nam chaos aksjologiczny prowadzi do wynaturzenia obydwu typów. Paradoksalnie nie bez przyczyny książka, omawiająca patriotyzm i nacjonalizm, zjawiska będące efektem (braku) dialogu kulturowego, powstała właśnie w Białymstoku, tyglu narodowościowym, kolebce dziedzictwa wielokulturowego. Miejsce, gdzie przez stulecia ścierały się i wzajemnie dopełniały dziedzictwa rozmaitych narodowości, ras czy religii, szczególnie żywo musiało zareagować na współczesne zaostrzenie postaw, kumulację emocji i politykę zaciśniętej pięści. Gdzie przebiega cienka granica między patriotą a nacjonalistą? W którym momencie hasła narodowościowe nabierają wydźwięku szowinistycznego? Kiedy bohater przeradza się w bandytę? Dlaczego młodzi ludzie tak chętnie wybierają opcje skrajne? Zgromadzeni w tomie autorzy w jednej kwestii pozostają zgodni: agresja i nienawiść to najczęściej zawoalowane formy strachu i dezorientacji.

Cel publikacji pozostaje więc dwojaki: 1. nakreślić problem, nazwać go i uświadomić; 2. wskazać możliwe środki przeciwdziałania polityce nienawiści, zaakcentować rolę edukacji, podkreślić możliwości, jakie daje dialog kulturowy i umiejętność otwarcia się na Innego. Cel ten osiągnięto z naddatkiem.

Zapraszamy do fragentu publikacji Jerzego Nikitorowicza:
http://p.elibri.com.pl/?record_reference=366dd6299219510ed8d8
 

Recenzja prof. dr hab. Tadeusz Lewowicki

Prezentowana książka dotyczy zagadnień ważnych i rzeczywiście - jak sugeruje to przewodnie hasło serii - „palących". W wielu społeczeństwach europejskich nasilają się z jednej strony dążenia do integracji I kreowanie wielowymiarowej (rodzinnej, lokalnej, regionalnej, narodowej lub etnicznej, wyznaniowej, państwowej, europejskiej) tożsamości ludzi, a z drugiej strony - przejawy ksenofobii, nacjonalizmów, agresji wobec Obcych, wobec innych. Zjawiska te występują między innymi w naszym kraju. Słusznie więc współautorzy projektu lansują pogląd, że sprawy kształtowania (się) tożsamości i postaw (w tym postawy patriotyzmu i postaw wobec nacjonalizmu) powinny znaleźć odpowiednie miejsce i ujęcie w edukacji.

Dominującym wątkiem w książce jest poszukiwanie współczesnych odczytań patriotyzmu (w edukacji. w społecznościach lokalnych. na emigracji, w różnych grupach wiekowych, w grupach ludzi społecznie wykluczonych i innych) oraz ukazywanie złożoności. wielowymiarowości poczucia tożsamości współczesnych nam ludzi. Pedagogiczną propozycją, która sprzyjać ma rozumieniu I funkcjonowaniu w świecie wielokulturowości oraz kształtowaniu (się) patriotyzmu skojarzonego z wielowymiarową tożsamością, jest edukacja międzykulturowa. Autorzy artykułów są zwolennikami edukacji międzykulturowej, mają dobre doświadczenia z nią związane, a przede wszystkim przedstawiają już sprawdzone propozycje różnych form aktywności składających się na edukację międzykulturową. Takie podejście zasługuje na poparcie, a dobre doświadczenia na upowszechnienie. Rodzima koncepcja i praktyka edukacji międzykulturowej stwarza nową perspektywę kształcenia i wychowania w społeczeństwach wielokulturowych (a szerzej - w wielokulturowym świecie).

Adresatami tomu są między innymi młodzież szkolna, studenci. rodzice, nauczyciele, wychowawcy zatrudnieni w placówkach oświatowych i resocjalizacyjnych, pracownicy instytucji kultury, a także instytucji i organizacji rządowych i pozarządowych.

O serii Palące Problemy Edukacji i Pedagogiki

Palące problemy edukacji i pedagogiki są pilne do zidentyfikowania. Brak reakcji, odroczenie czy zaniechanie wyrządza szkody o daleko idących skutkach. Należy pamiętać, że jeśli chce się rozwiązać problem, to trzeba go nazwać. Reakcja na te problemy, a nawet antycypacja powinna być szybka. Najlepiej gdy jest reakcją nie na proces, lecz na jego symptom. To jest czas optymalnego reagowania. Seria wpisuje się właśnie w tę wersję prakseologii. Uwzględnia problemy edukacji i pedagogiki, choć związane są one ze sobą: pierwsze nawiązują do praktyki społecznej, drugiedo kwestii teoretycznych nurtujących naukę o wychowaniu.

Ukazująca się pod patronatem KNP PAN seria, to książki akademickie (studia, monografie), których intencją jest „dopełnianie” i uaktualnianie podręczników. „Wsadzamy kij w mrowisko” - przeczytać można na stronie wydawcy - wywołujemy dyskusje, prowokujemy, próbujemy zaangażować czytelników w zmianę, docieramy nie tylko do akademików, ale również do szerszej sfery publicznej. Podejmując aktualne, palące problemy edukacji i pedagogiki, zakładamy, iż seria stanowić będzie punkt wyjścia dyskusji, a także zachętę do nowych badań.

Do chwili obecnej w serii ukazały się:

1. Fabryki dyplomów czy universitas? (opis książki)
2. Sprawcy i/lub ofiary działań pozornych w edukacji szkolnej (opis książki)
3. Człowiek z niepełnosprawnością w rezerwacie przestrzeni publicznej (opis książki)
4. Patriotyzm i nacjonalizm (opis książki)

Po więcej szczegółów odsyłamy na stronę wydawnictwa:
http://www.impulsoficyna.com.pl/zapowiedzi/patriotyzm-i-nacjonalizm,1476.html