www.edukacjaidialog.pl Blogi Skąd bierze się agresja i czemu służy?

Skąd bierze się agresja i czemu służy?

Marzena Żylińska, 20 Grudzień 16 Dodaj komentarz Wyślij Drukuj

Dlaczego wiara w to, że prawda i dobro są po naszej stronie, oddala nas od moralności, wyjaśnia w swojej książce „Granica bólu” Joachim Bauer. Dziś omówione przez autora mechanizmy powstawania agresji są niezwykle aktualne. Gdyby to ode mnie zależało, o tezach zawartych w „Granicy bólu” dyskutowaliby wszyscy uczniowie, bo problem agresji dotyczy nas wszystkich. Jak długo wierzymy, że my sami reprezentujemy dobro i prawdę, jak długo nie mamy wobec własnych poczynań żadnych wątpliwości czy dylematów moralnych, tak długo będziemy uważali, że mamy prawo krzywdzić innych ludzi i przekraczać ich granicę bólu. Książka Joachima Bauera wyjaśnia, co wtedy dzieje się w naszych mózgach i jak takie doświadczenia nas zmieniają.

Czego mają nas nauczyć rozważania na temat moralności? Przede wszystkim jednego: decyzje moralne zazwyczaj nie dotyczą wyboru między jednoznacznie „złym” a jednoznacznie „dobrym”. Wybór moralny stawia nas raczej w sytuacji dylematu. Jeśli potrafimy wytrzymać napięcie, jakie rodzi sytuacja dylematu moralnego, jeśli umiemy oprzeć się pokusie, by siebie przypisać do kategorii jednoznacznie dobrych (moralnych), a innych – do kategorii złych (niemoralnych), wtedy zapewne najbardziej zbliżamy się do jądra tego, o co chodzi w moralności. Uzmysłowimy to sobie lepiej, gdy spojrzymy na drugie zjawisko związane z „odwrotną stroną” moralności – na „moralne faworyzowanie własnej grupy.”

Książka J. Bauera wyjaśnia również, skąd bierze się tzw. „faryzeuszowska obłuda”, dlaczego ludzie czyniący zło, robią to często pod szyldem czynienia dobra.

Faryzeuszowska obłuda jest powszechnym zjawiskiem antropologicznym, występującym na całym świecie. Okazuje się, że ludzie, którzy przesadnie obnoszą się ze swoją „szlachetnością” czy też „moralną wyższością”, w sprzyjających okolicznościach nader łatwo ulegają grzesznym pokusom i są gotowi przyznać sobie w sprawach moralnych prawo większej swobody.

Joachim Bauer, Granica bólu, Dobra Literatura, Słupsk 2015

Granica bólu

Faryzeuszowska obłuda mogłaby być tematem ciekawego projektu edukacyjnego. Dlaczego radziecka gazeta będąca narzędziem sowieckiej propagandy opartej na największych kłamstwach nosiła tytuł „Prawda”? Dlaczego parabank nastawiony na oszustwo nosił nazwę „Bezpieczna kasa oszczędności? Mógłby to być niezwykle ciekawy projekt interdyscyplinarny łączący tematy z WOSU, historii, języka polskiego, języków obcych, informatyki i sztuki.

* * *

O autorce:

Marzena Żylińska

Zajmuje się metodyką i neuropedagogiką. Jest wykładowcą NKJO W Toruniu, studiów podyplomowych WSG "Neurodydaktyka z tutoringiem", prowadzi blog "Neurodydaktyka, czyli neurony w szkolnej ławce". W licznych publikacjach popularyzuje neurodydaktykę jako interdyscyplinarną dziedzinę nauki, opartą na badaniach mózgu, która stawia sobie za cel stworzenie nowych koncepcji pedagogicznych i inicjuje poszukiwanie przyjaznego mózgowi systemu edukacyjnego. Autorka książek "Postkomunikatywna dydaktyka języków obcych w dobie technologii informacyjnych" oraz "Neurodydaktyka". Jej celem jest stworzenie modelu szkoły, w której uczniowie będą mogli w pełni wykorzystać swój potencjał i rozwijać talenty.

Teskt ukazał się pierwotnie na blogu autorki w serwisie www.budzacasieszkola.pl